قارالاما آخینی و دیالکتیک
پنجشنبه 22 بهمن 1394
+0 بَیَن
یونانلی فیلوزوف "هراکلیت"ین فیکیریجه بیر چای دا ایکی کره اوزمک اولماز،چون نه چای همین چای دیر و نه آدام همین آدام.هراکلیت مین ایللر اؤنجه بو دوشونجه نی ایره لی سوردویوندن دولایی مقبوله گئچمه دی آنجاق آلمانیالی فیلوزوف "هگل" بو دوشونجه نی یوغوروب هابئله اکله دیی اوچ اصل ایله،دوشونجه یه اینانیلماز بیر کیملیک آشیلادی;
دییشیم،موتقابیل ائتگی و پارادوکس.
دیالکتیک ده بوتون اشیا دواملی دییشیم ده اولوب هابئله بیربیریلرینه موتقابیل ائتگی بوراخیب و هرنه یین ایچریینده کی تزله آنتی تز آراسینداکی پارادوکسون سونوجوندا اوره تیمه یول آچیب و سنتزی یارالدیب دیر. باشقا دوشونورلرین دوشونجه لرین کپی پئیست ائله مه یه گؤیلوم راضی لیق وئرمه سه ده دیالکتیک اوچون یازدیغیم بو بدیهی شی لر ساده جه ذهین لری چیلتیکله ییب و قارالاما آخیمینین مین بیر قاپیسیندان بیرین آچماق آماجی ایله دیر.
-بیر چای دا ایکی کره اوزمک اولماز دئییه یولا چیخیب قارالامانین تیکرارا قارشی دورماسی و هئچ بیر قاورامین سونونا نوقطه قویماریق دئییه اؤیونمه سینی وورغولاییرام;دیالکتیک همین هراکلیت وریندن'وار دئییلیک بلکی هر آن وار اولوروق 'دئییه ده آچیقلانیب دیر،آنجاق قارالاما وار اولان بیر نسنه و یا اؤزنه نین وارلیغینی تجدید ائتمه سی و اؤلدوردویو دوشونجه لره فاتیحه بئله اوخوماماسی دیر.
قویون بئله دئیک:بیر چای دا ایکی کره بوغولماق اولماز بلکی ایلک بوغولدوغوندا دوشونجه(سو)نین آخارینا قاریشیب و یئنی لذت لر اوچون باشقا چای لاری باشقا کیملیک لرله دئنمک باشلایار.
-دییشیم موتیوینه قاورامسال یاناشاراق بیر وارلیغین،وارلیغینی قورویاراق بیچیمینده کی دییشیم لری گؤرمک اولار آنجاق قارالامادا هر قاورامین نئچه یؤنلو یازیلماسی وارلیق لاری دئنه یه رک(قورومادان)دییشیمی گرچک لشدیریر و دییشیم موتیوینی بئله دییشه رک آیدینلاشیر
-موتقابیل ائتگی ایسه ساده جه ایکی وار آراسیندا باش وئرن بیر آنلام دیر. حال بوکی قارالاما یالنبز شاعیر، متن و موخاطب آراسیندا باش وئرمیر و اصلینده قارالاما تناقض(conflict)ضدیت(opposition( و تقارن)contradiction(قاوراملارینین داورانیش لارینی داورانیب و دیالکتیک لبیرنتاسینی داهی سورغولاییب و جواب آلماسی اوچون قوجامان اوچ نوقطه قویوب دور اؤنونه.
-پارادوکسا گلینجه دئمه لی یم کی اؤنو آچیق اولسون و دوقماتیزمین تورونا دوشمه سین دییه قارالاما اؤز منتقیدی دیر،گلین بونو بیر نسنه ایله آیدینلاشدیراق:آغاج داکی ژئن لرین بیری آغاج اوزانسین دییه واردیر(بیرینجی تز)،آنجاق آغاج بللی بیر بویا چاتاندان سونرا باشقا بیر ژئن اوجالسان یئل و فیرتینانین قاباغیندا دایاناجاق گوجون اولماز دئییر و ائنلنسین دییه اؤز وارلیغینی سونور(بو آنتی تز)،و سونوندا تومورجوقلانیب مئیوه وئرسین دییه باشقا بیر ژئن وار اولور(بو سنتزدیر).بو آغاجین زاتیندا اولان بیر شی دیر،بوتون ائیلم لر مئیوه نین زاتیندا واردیر یالنیز بونو موتیو و موتور ائتمک گرکیر.قارالاما اؤز لبیرنتاسیندا ایره لی گئتدیی کیمی هر دوشونجه نی اؤز ایچینده داشییر و داشلاییردا.بیز زامانیندا "دوشونجه منم"دییه اؤیونموشدوک قارالامانین باشلانقیجیندا.دوشونجه منمسه منی مندن سورا هئچ نه دوغرو تانییب و ائلشدیره بیلمز.
نت:دوشونجه نی دیندیرن منم
#امین_حاجیلو