اؤن سؤز
بو آچیقلامانی هر بؤلومون اوستونده، مانیفئستین متنینه دایاناراق یازماغا چالیشاجایام.
○آچار سؤزجوک‌لر
□دوشونجه
□ایمگه
□تکنیک
□قارالاما
سایین تنقیدچی شهبازی جینابلارینین بو بؤلومه آچیقلاما یازمادیقلارینین ندنی مجهول‌دو.
مقاله‌نی اوخودوغومدا گؤزه ووران ایک شئی هر بیر بؤلومون ساده‌جه آدینین اوزه‌رینده دایانماقلاری‌دی.

سایین مونتقید هیمت بی شهبازی نین قارالاما آخئنینا یازدیغی گؤروشدن دولایی مینت دارلیغیمیزی بیلدیریب یاخین گله جک ده بو یازی یا تنقیدی گؤروشلریمیزی اکله یه جه ییک.
یاشاسین اؤزگور دوشونجه

○○
«قارالاما مانیفئست»ی آذربایجان متنینده یئنی بیر متن اولاراق، دونیا متنی ایله مقایسه‌ده ایسه, هم کئچمیش هم ده یئنی بیر سیرا آخیملارین اؤزللیک‌لرینی اؤزونده داشییر. اَن آزیندان بو قناعته گلمک اولار کی بو مانیفئست و اونون متن اؤرنک‌لری، مدرن دونیایا عاید اولان و مدرن شعرین دوشونجه‌ فاکتورلارینی داشییان بیر متن‌ کیمی اؤزوندن اؤنجه یارانمیش آخیملارین اؤزللیکلرینی یانسیدیر. بونا گؤره، ادبی متن‌لریمیزده اَن تهلوکه‌لی ساییلان مقاملاردان بیری یازدیغیمیز متنی، قطعیتله یئنی و آوانقارد سایماقدیر. منجه یئنی آدلانان هر بیر متن، اؤزونون یان-یؤره سینه باخاراق هر بیر شئیه اطرافلی یاناشاراق یئنی‌نین قارشی طرفی اولان کئچمیشی: یا یئنی‌لشدیرمه‌لی یا دا تکرار ائتمه‌مه‌لیدیر.

اینسان،اؤزونو یئنی دن باشلاسین دئیه ،تاریخ بویو چئشیدلی دوشونجه لرله اوز اوزه گلمیش.بو دوشونجه لرین هر بیری دئوریم یاراداجاق بیر گوجه مالیک اولدوغو اوچون،بعضی دئولت لر واسیطه سی ایله اوخونوب، گلیشمک اوچون دارتیشماق ندنی ایله قوروملار و اوتوروملار دوزنله نیب.بعضی دئولت لر ایسه اؤز منافع لرینی خطرده گؤردوغو اوچون،اونو نوطفه دن بوغماغا چالیشیب.آما بیر دوشونجه اورتایا چیخدیغی آن دان اؤز حیاتینی سورمک اوچون هئچ کسین اونایینی یادا اونا قارشی چیخانلارین باخیشینا ائحتیاج دورمور.
ائحتیاج دویمور،چونکو دوشونجه بئش اون گونلوک بیر دئولت دئییل کی تملی سارسیلماسین دئیه، گئت گئده دیکتاتولوغا یؤنلده اؤزونو. دوشونجه یاراندیغی گوندن بری اؤزونو نقض ائله مک گوجو وار. و بو پارادوکسال بیر دوروملار ایچینده یاشاییب، شک ائله ییر،دوشونور.و یئنی بیر تئز ایله اورتایا چیخیر.بو دوشونجه تاریخی بیر یازی دا اولابیلر.دینی بیر یازی دا اولا بیلر.میف لرده دوشونولوب و قابیق دییشمه گوجوایله ده اولا بیلر.
•
دوشونجه، تک باشینا بیر دئوریم دیر. ایستر اوخونسون یادا اوخونماسین.ایستر قبول ائدیلسین ایستر ائدیلمه سین. تک باشینا بیر دئوریم، شعارلا اورتایا چیخماز. یازار واسیطه سی ایله دوشونولوب کاغیذلاردا چوخونلوغا یول آچار.یول آچار دئییرم چونکو بیر توپلوم یئنی بیر دوشونجه نی  زامان کئچسه بئله ،سانسور اولسا بئله ،قاباغی آلینسا بئله ،منیمسه ییب،قبول ائتمک زوروندادیر.هر بیر توپلوم بللی بیر دؤنم ایچینده دورقونلوق یاشاییب،اؤزونده تکرارلانا بیلر آنجاق، توپلومون باشیندا اولانلارین ایدئولوژی سی نین مصرف تاریخی اولدوغو اوچون،گئج یا تئز باشقا یوللار دئنمک اوچون اؤزونده فیرنیخاجاق.

"بهروز اسماعیل زاده"

بو قونویا توخونمادان اؤنجه شعیر بیر اؤزنه اولاراق کیملییه مالیک می دیر دییه سورغولاییرام اؤزومو!
شعیرین کیملیی اؤزگورلوک دوشونجه سی ایله ایچ ایچه دیر منجه.شعیر اؤزگورلویون اؤزودور،موخاطبین بیلینجینده کی اؤزگورلویو و شاعیرین یاراتدیغیندان دوغان یئنی بویودلار و ویو لاری دئییرم.بو کیملیک دیر منجه.
کیملیک دوشونجه نین سونسوزلوغونا حاصار چکن قالیب دیر .قارالاما آخینی"اینتیشار تاپمیش خاراکتئر"ی اؤزونده سیغیشدیراجاق قدر آلچاق گؤیول لو دئییل.قارالاما یئنی بیر آلان کیمی اؤزونو آپاریرسا هئچ بیر زامان و مؤوقع ده باشقاسینین دوشوندویو کیمی دوشونوب تیکرارا اوغرامایاجاق.عینی حالدا قارالاما ییرمینجی عصرین سونلارینداکی شاعیرلر کیمی ساده جه و ساده جه گؤردوک لرینی آچیقلاماق و ایمگه لرین کئشیینده قالماق لادا یئتینمه یه جک.قارالاما "کیملیینی کیملییندن سوران عادی بیر اینسان قدر خوشبخت دیر"* منجه ده.قارالاما ایسته دیی آندا یارالدیر و حیاتا باغیشلاییر.گؤردوک لری ایمگه لر باشقالاریندان آلدیغی گؤزلرین یوزومو دور و بو یوزوم لار گوندن گونه بویا باشا چاتیب و بوتون گؤزلری حئیرت ده بوراخیر.قارالامانین کیملیی بیر اؤزگورلوکدن اؤتکی نه اوغرایارکن مین بیرینجی اؤگورلویه تاماه سالماق لا ایضاحا سیغیر، هر زامان اؤزونو یئنیلتمک ایسته ین بیر دوشونجه،دوشونجه نین اؤزودور.قارالاما یوخ دان یاراتماق اوچون وار اولان لارلا بسلنیر ساده جه،اونون اوچون هر زامان دئپوسوندا توخونولمامیش بیر شی لر واردیر.
کیملیک قارالامانین دییشیم سوره جینده باش توتان آنی داورانیشلارداکی ایمگه لردیر.اونون اوچون کیمسه واحید بیر کیملیی قارالامانین قویروغونا باغلایا بیلمز.قارالاما ایسته دیی آن اؤزومو دؤور ووروب و یئنی بیر مؤوقع ده یئنی بیر ایمگه ایله دیشلرینی آغاردیر.قارالاما" کیملیی" آن لاردا دونداریب و هر قونوم دا بیردن-فاضلا-مین ایمگه نی فیقورلاشدیریر و یولونا دوام ائدیر.

آ.ی:کیملیک قبیره یئرله شر دییه بیز جانلی ییق
نت:کیملیک تانیتیم آماجلی ایسه قارالاما گزیشن تین لرین دییشن مؤوقع لرینده کی ایمگه لردیر دئسم عاییب اولارمی دییه سورورام قارالامادان!

*:بهروز اسماعیل زاده نین شعیری
 امین حاجیلو

.

QARALAMA ŞAİRLERİMİZE BAŞARILAR

بیر شئعیری دوشونجه سی اورتایا چیخسین دئیه آچیقلاماق گرکیر.بیر فیلمی بوتون دئتایلاری لا سئویرایسک آچیقلاماق گرکیر.بیر رسیم،گؤزوموزو تومارلاییب،بیزه یئنی بیر لذت باغیشلاییرسا،آچیقلاماق گرکیر.
آنجاق،یئنه بیر سورون وار اورتادا.آچیقلاما ،شئعیری ،فیلمی،رسمی، دوشونجه،ایمگه،تکنیک آلانلاریندان -اؤزل اولمالاریندان-قوپاریب،ساده لشدیرمه هوسی ایله توپلوما سونور.

هر بیر توپلوم قیلیغدان قیلیغا گیره بیلر. و اوخویوب دوشنمه دیی بیر یازینی،نسنه یی،دورومو اؤزونه اؤرنک آلابیلر.بو اؤرنک، گلیشمک اوچون بیر ندن اولابیلمز. چونکو  توپلومدان اؤنجه آیری بیر توپلوم اونو منیمسه ییب ،ایشیق اوزونه چیخارتماسی اوچون تاوان وئریب.دئنه ییب،سینیب،سیندیریب، و نئچه دوشونجه ساواشیندان سونرا یاسا حالینا گتیریلیب.یاسا حالینا گتیریلن بیر دوشونجه،دوشونجه دئییل آرتیق. توپلومون ایچینده آنلامی نی بیلمه سلر بئله اونا باش ایمک اولار. اؤرنک اوچون:بیر توپلوم دوشونون.بو توملوم بیزیم توپلوم اولسون.بیزیم توپلومون هر هانکی بیر دوشونورونو دوشونون کی اؤز دوشونجه سینین یئرینه،قیلیغدان قیلیغا گیریب تاوان وئرن باشقا بیر توپلومون دوشونجه سی اوزریندن، میزی لاناراق اؤز توپلومونون دردینه یانماق اوچون تاوان وئرن بیرینه توخونور. ایندی بیر سورو یارانیر بورادا. باشقالارینین یازیسینین واسیطه سی ایله بیرینه توخونماق نه آنلاما گلیر؟
بونون آنلامی یوخدو.سادجه کیچیک بیر تعریف ایسته ییر. باشقالارینین یازی سینین واسیطه سی ایله بیرینه توخونماق.آخماق لیق دی.دوشونجه سیزدی."من وارام" آنلامینا گلیر.آما نه یازیق کی من وارام دئمک اوچون ،تاوان وئرمه لی سن.دوشونمه لی سن.سینمالی سان.سینامالاسان.
ا.ی :
بیزیم توپلوم کپی پئست بیر توپلوم اولماغا جان آتیر.بو دوشوجه سی اولانا اؤلوم دو. اوخوماغین یئرینه.،گؤز قولاق اولوب،باشقالارینین یازیسی نا حسد اوزوندن آیری بیر کانال دان جاواب وئرمک.گئری ذکالیغین قالیجی اؤرنک لریندن بیری ساییلا بیلر.
ا.ی: قورخولوق اولماق یئرینه،بیر آزدا قورخونو حیس ائتمک،هر توپلومون ایشی دئییل.
     *بئهروز اسماعیل زاده*

هر شی بیتدی دئدییم ده،
 بیتمیشدیر.
هرشی بیتیردی دئدییمده، بیتیرمیشدیر.
ها بیزی..
ها بیت کیمی جانیمیزا دوشن سئوگیمیزی..
هرشی دئدییم ده،
 بیر ایتدی.
من، سن ،او آراسیندا
او، بیر ایت دی
بیزی قاپان
سیزی هارلادان...
هر شئی بیتدی دئدییم ده
دؤنوشسوز بیر بیلیط دیر
دؤن دئدیینده دؤنولمَز بیر گئدیش..
گه دیش لرینی آغارد
گئدیش لریمی سئوین..
گئد ایچ خیانتینی گَبَر،
هر شی بیتدی..
هرشی بیتدی دئدییمده
هرشی بیتدی دئدییمده
هرشی بیتدی دئدییمده
...
زنگ آچ
اؤل دئدییمده اؤلونمز بیر اؤلو کیمیسن،
سسین
تیلفونومون گویلونه دوشور..

"پینار شاکر"